Περί του Κυπριακού Ζήτηματος

Με αφορμή την ανάληψη της Προεδρίας της Ε.Ε. από την Κύπρο, αλλά και δηλώσεις του προέδρου της κατά της Ελλάδας (αν δεν μας θέλουν, ας μας ζητήσουν επίσημα να φύγουμε κι ας πούνε ότι δεν χρειάζονται την ΕΛ.ΔΥ.Κ. εφόσον έτσι πιστεύουν), σκέφτηκα να γράψω μερικά, όσα λίγα γνωρίζω για το θέμα.

Όταν την 1η Απριλίου του μακρυνού 1956, η ΕΟΚΑ ξεκινούσε τον ένοπλο αγώνα κατά των Άγγλων, κανείς(;) δεν περίμενε το τι θα επακολουθούσε. Απελευθέρωση μετά από 4 έτη (1959), αλλά πύρρειος νίκη, καθώς στα... τελειώματα του πολέμου ξαφνικά βρέθηκε ότι και οι τουρκοκύπριοι πολέμησαν εναντίον τους (παρά το γεγονός ότι υπήρχε η φήμη ότι έως τότε δούλευαν ως πράκτορες των Εγγλέζων κατά του Ελληνοκυπριακού αγώνα. Τέλος πάντων το νησί έγινε ανεξάρτητη Δημοκρατία, ενιαίο κράτος εντός του οποίου, σύμφωνα με το Σύνταγμα, οι δύο φυλές, ή κοινότητες (όπως θέλει ο καθένας τις ονομάζει), έπρεπε να ζουν αρμονικά μέσα από τα όποια δικαιώματα κι υποχρεώσεις αυτό προέβλεπε. Οι δε Άγγλοι εδικαιούντο να διατηρήσουν τις βάσεις τους, πληρώνοντας όμως ένα αρκετά υψηλό ποσό στο Κυπριακό κράτος, γεγονός το οποίο ΣΑΦΩΣ ΚΑΙ ΔΕΝ ΤΟΥΣ ΒΟΛΕΥΕ ΚΙ ΕΠΡΕΠΕ ΜΕ ΚΑΠΟΙΟΝ ΤΡΟΠΟ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ.

Τα πρώτα τρία χρόνια, τα πράγματα από όσο μπορώ να γνωρίζω, φαινόταν να πηγαίνουν αρκετά καλά. Η ΕΛ.ΔΥ.Κ. και τουρ.δυ.Κ., σε ένδειξη αλληλοσεβασμου και φιλίας (Εδώ γελάμε), στρατοπέδευαν σε απέναντι στρατόπεδα. Ο κόσμος φαινόταν να ζει αρκετά αρμονικά.

Κι αν φαινόταν τα πράγματα να πηγαίνουν καλά ως το 1963, τότε, σε μια προσπάθεια του Αρχιεπισκόπου να επιφέρει αλλαγές στο Σύνταγμα, υπήρξε έντονη αντίδραση από την τουρκοκυπριακή πλευρά. Δημιουργήθηκε έναση, η δε τουρ.δυ.Κ., απομακρύνθηκε από το χώρου που είχε στρατοπεδεύσει προς τα ενδότερα του βορείου τμήματος του νησιού. Το νησί παρέμενε ενιαίο, αλλά ήδη στη Λευκωσία φαινόταν ότι είχε χαραχθεί άτυπα το πρώτο σύνορο, καθώς σταδιακά οι δύο κοινότητες απομονώθηκαν μεταξύ τους. Εκτός αυτού όμως, άρχισαν και διάφορες βαρβαρότητες ομάδων τουρκοκυπρίων (με την ... παρότρυνση και των τούρκων, αν θερήσουμε ότι η εισβολή του '74 ήταν το αποκορύφωμα της προβοκάτσιας τους) απέναντι σε Ελληνοκύπριους. Δυστυχώς ακούγεται έντονα ότι συνέβαινε και το αντίθετο.

Μετά τα 4 ταραγμένα αυτά χρόνια έγινε προσπάθεια το 1967 για εισβολή των τούρκων στο νησί η οποία δεν είχε αίσιο τέλος. Παράλληλα στην Ελλάδα υπήρξε αλλαγή του πολιτεύματος σε Στρατιωτικό. Η Κυβέρνηση Παπαδόπουλου έμεινε στην εξουσία μέχρι το 1973, όταν κι ανατράπηκε από τον Ταξιάρχο Ιωαννίδη (άραγε ισχύει ότι υπήρξε από πίσω  δάκτυλος Αμερικάνων;...). Οπότε το 1974 ο Ταξίαρχος φάντασμα αποφάσισε την εισβολή του στο νησί, προκειμένου η Κύπρος να ενσωματωθεί στην Ελληνική επικράτεια. Το γεγονός αυτό αλλά και μια περίεργη δήλωση του Μακαρίου, ο οποίος καλούσε τις εγγυήτριες, βάσει Συντάγματος, δυνάμεις Αγγλία και Τουρκία για προστασία της νήσου. Την κατάσταση, εκμεταλλεύτηκε η Τουρκία και με το άλλοθι της προστασίας της τουρκοκυπριακής κοινότητας, εισέβαλε στο νησι από την παραλία Εννεαμίλι. Η πρώτη φάση της εισβολής, γνωστή ως Αττίλας 1, ολοκληρώθηκε με την κατάκτηση σχεδόν όλης της περιοχής της Κυρήνειας.

Ενώ αυτά συνέβαιναν στην Κύπρο, στην Ελλάδα, επανήλθε η Δημοκρατία. Ανέλαβε ο Κ. Καραμανλής τη διακυβέρνηση της χώρας. Προηγουμένως όμως, οι φήμες έδιναν κι έπαιρναν περί μυστικής συμφωνίας με την τουρκική πλευρά για περαιτέρω επέκταση των κατακτημένων εδαφών. 

Δεν ξέρω αν το προαναφερθέν είναι αλήθεια, ωστόσο, λίγο καιρό μετά, ξεκίνησε κι ο Αττίλας 2. Φαίνεται ότι τα εδάφη που κατέκτησαν, δεν έφταναν στους αιμοδιξείς μογγολοβάρβαρους. Το πολύ περίεργο της υπόθεσης όμως δεν ήταν αυτό. Ήταν ότι μπήκαν στην Κύπρο με το πάσο τους, λες και πήγαιναν εκδρομούλα. Από ότι λέγεται, οι διαταγές δεν ήταν άλλες από τήρηση στάσης αναμονής. Και οι όποιες μάχες έγιναν, έγιναν είτε γιατί ήρθαν οι εχθρικές δυνάμεις πολύ κοντά, είτε γιατί οι ελληνικές δυνάμεις κινήθηκαν αυτοβούλως. Η τελευταία μάχη, διεξήχθη στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας, όπου η ΕΛ.ΔΥ.Κ., διέλυσε τους τούρκους και ήταν σε θέση να ανακαταλάβει τα κατεχόμενα εδάφη. Ωστόσο για ανεξήγητους λόγους, δόθηκε εντολή οπισθοχώρησης. Όμως η ΕΛ.ΔΥ.Κ. ήταν αυτή που ουσιαστικά κράτησε τη Λευκωσία.

Το νησί λοιπόν είχε διχοτομηθεί... Από τις φήμες για σχέδια διχοτόμησης που υπήρχαν από αρκετά νωρίτερα, φτάσαμε στην σκληρή πραγματικότητα. Οι μοναδική διαφορά από τα φημολογούμενα σχέδια, ήταν ότι η Δημοκρατία της Κύπρου, έχασε και την Αμμόχωστο, η οποία δεν συμπεριλαμβάνονταν σε αυτά. Από το γεγονός αυτό, ευνοήθηκε και η Αγγλία, η οποία βρήκε πάτημα και σταμάτησε να πληρώνει για τις βάσεις, επικαλούμενη ότι πλέον το κράτος δεν είναι δικοινωτικό όπως προέβλεπε το Συνταγμα.

Όσο για την Ελληνοκυπριακή πλευρά; Οργή και θυμός για τους Έλληνες, συμπάθεια για τους Άγγλους και το μόνο θετικο, η ανάπτυξη άλλων πόλεων ως τουριστικοί προορισμοί.

Σύμφωνα με τα παραπάνω λοιπόν, δεν θεωρώ ότι η Ελλάδα είναι άμοιρη ευθυνών, αλλά πιστεύω πως εχει πολύ μικρότερο μερίδιο ευθύνης από αυτό που θέλουν να παρουσιάσουν ότι της αναλογεί. Τέλος προσωπικά πιστεύω ότι με τον πρόεδρο που έχει το νησί, δεν το βλέπω να βρίσκεται λύση θετική για την Ελληνική πλευρά. Ωστόσο, ιδωμεν...